Vetëm gjatë 10 viteve të fundit Kosova nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA) importoi produkte ushqimore dhe jo ushqimore në vlerë prej hiç më pakë se 550 milionë euro. Bazuar në të dhëna zyrtare të Bankës Qendrore të Kosovës (BQK) shihet se gjatë kësaj periudhe kohore vlera më e madhe e importit prej 94 milionë euro ka qenë në vitin 2021, deri sa vlera më e vogël e importit gjatë kësaj periudhe kohore ka qenë në vitin 2018, ku nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës Kosova importoi produkte ushqimore dhe jo ushqimore në vlerë prej 34.7 milionë euro.

Gjithnjë referuar të dhënave zyrtare të BQK-së shihet se importet nga Amerika në vitin 2021 ishin 94 milionë euro, në vitin 2020 ishin 59,1 milionë euro. Në vitin 2019 ishin 46,2 milionë euro, në vitin 2018 ishin 35,7 milionë euro, në vitin 2017 ishin 35,8 milionë euro, në vitin 2016 ishin 55,6 milionë euro, në vitin 2015 ishin 37,5 milionë euro, në vitin 2014 ishin 62,7 milionë euro, deri sa në vitin 2013 ishin 52,5 milionë euro.

Po ashtu bazuar në të dhëna të Doganës së Kosovës shihet se Kosova nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës më së shumti ka importuar koks, e cila konsiderohet si naftë e pa përpunuar, mish të pulës, por edhe mijëra produkte tjera ushqimore e jo ushqimore në sasi më të vogla.

Zeka: Duhet të punohet më shumë në rritjen e importeve

Arian Zeka nga Oda Ekonomike Amerikane ka treguar se pavarësisht distancës gjeografike, ka bashkëpunim ekonomik të madh në mes të Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ai më tutje ka treguar se po punohet më shumë në rritjen e importeve nga SHBA në Kosovë.

“Duhet punuar më tej në rritjen e vëllimit të importeve nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, meqë Kosova dhe kompanitë kosovare duhet të dëshmojnë rëndësinë e partneritetit strategjik edhe kur bëhet fjalë për bashkëpunimit ekonomik dhe shkëmbimet tregtare në veçanti. Shembulli i kompanive të cilat tashmë janë të angazhuara në tregti me SHBA-të dëshmon se distanca gjeografike nuk është një barrierë vendimtare. Ka një hapësirë të madhe të bashkëpunimit ekonomik, veçmas në industrinë e mbrojtjes dhe të sigurisë”, u shpreh Zeka.

Por, në anën tjetër rënien e importit nga Amerika për në Kosovë njohësit e çështjeve ekonomike e kanë vlerësuar si shqetësim për ekonominë kosovare.

Krasniqi: Prishja e marrëdhënieve SHBA-Kosovë ka ndikuar në import dhe eksporte

Ish-ministri i Tregtisë dhe Industrisë Vesel Krasniqi thotë se Qeveria me urgjencë duhet t’i harmonizoj politikat ekonomike me SHBA-në.

Ai ka radhitur shkaktarët që sipas tij, kanë ndikuar në rënien e importit dhe eksporteve me ketë shtet mik.

“Unë mendoj se shkaktar i rënies së eksporteve dhe importeve në raport me SHBA-në janë disa faktor: Pandemia, po ashtu ⁠ka rënie të investimeve qoftë vendore qoftë nga jashtë, ⁠prishja e marrëdhënieve, apo mos bashkëpunimi i Qeverisë Kurti me SHBA-të, ⁠politikat fiskale jo të favorshme për prodhuesit vendor, ⁠lufta në Rripin e Gazës dhe në Ukrahinë, ⁠sanksionet Evropiane ndaj Kosovës etj. Urgjentisht Qeveria e Kosovës duhet të reflektoj ndaj Qeveris së SHBA-ve , pra t’i përmirësojë raportet, t’i zbatoj marrëveshjet e Qeverive te mëparshme si ato me MCC-në , t’i harmonizoj politikat ekonomike me SHBA”, deklaron Krasniqi.

Shatri: Të shihet me shqetësim ulja e importeve dhe eksporteve

Për uljen e importeve, por edhe eksporteve, si dhe investimeve amerikanë në Kosovë, ish-ministri i Financave, Haki Shatri fajin e ka hedhur tek Qeveria e drejtuar nga Albin Kurti.

Ai ka thënë se deklaratat e pamatura të Qeverisë kanë ndikuar në klimën e të bërit biznes në vendin tonë.

Më tutje Shatri e ka cilësuar të çuditshme dhe shqetësuese uljen e importeve nga Amerika në Kosovë.

“Nëse nga një vend të ketë zbritje të investimeve dhe duhet të zbulohet pse. A është në pyetje ftohja e marrëdhënieve politike, raportet e Qeverisë Kurti me Qeverinë Amerikane dhe aleatët, deklaratat e pamatura të qeveritarëve tanë ndikojnë në klimën e të bërit biznes. Eksportin e importin e kemi pas të rritur e me zbrit nga një vend si Amerika është shumë e çuditshme. Po ashtu, duhet me pa me shqetësim uljen e remitenca dhe të tjerave nga një mik siç janë SHBA, kjo është si klimë që e kanë krijuar autoritetet tona”, ka thënë ai.

Por, një opinion krejtësisht tjetër ka eksperti i ekonomisë Mustafë Kadriaj.

“Kosova nuk ka treg për bizneset nga SHBA për faktin që numri i konsumatorit është i vogël duke ditur fuqinë ekonomike të bizneseve nga SHBA”, ka thënë ai.

Importet nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës:
2022: 72.0 milionë euro
2021: 94.0 milionë euro
2020: 59.1 milionë euro
2019: 46.2 milionë euro
2018: 35.7 milionë euro
2017: 35.8 milionë euro
2016: 55.6 milionë euro
2015: 37.5 milionë euro
2014: 62.7 milionë euro
2013: 52.2 milionë euro
Total: 550.7 milionë euro

*Ky artikull u realizua nga mediumi “Front Online”, për dhe në kuadër projektit të gazetës online Reporteri.net: “Luftimi i dezinformimit dhe propagandës përmes Edukimit Medial për komunitetet joshumicë në Kosovë”, i financuar përmes grantit të Ambasadës Amerikane në Prishtinë. Mendimet, përfundimet dhe konkludimet apo rekomandimet e shprehura këtu janë të Autorit(ëve) dhe jo medoemos pasqyrojnë qëndrimet e Departamentit të Shtetit.